2.1 Ondersteuning en zorg in de Wmo | Jaarverslag en jaarrekening 2022

2.1 Ondersteuning en zorg in de Wmo

Doelstellingen

Hoe ver zijn we met het realiseren van onze doelstellingen?

We hebben gewerkt aan onze drie hoofddoelstellingen van de lokale Wmo: werken aan een sterke sociale basis, zorgen voor ondersteuning van inwoners in kwetsbare posities zodat ze het zelf redden en zorgen voor een vangnet voor inwoners met een psychische kwetsbaarheid. Voor een duurzame uitvoering van de Wmo zijn deze drie hoofddoelstellingen de bouwstenen voor een continue proces van ondersteuning van inwoners en ontwikkeling van de sociale gemeenschappen. In onderstaand activiteitenoverzicht staat op welke manier daaraan gewerkt is en wat het opgeleverd heeft.

Wat hebben we hiervoor gedaan?

Vanuit onze lokale Wmo werkten we verder aan onze basisvoorzieningen en ondersteuningsmogelijkheden:

We hebben de toegang tot zorg en ondersteuning herijkt met als resultaat nieuwe procesafspraken in ‘de routekaart tot ondersteuning’. De samenwerkwijze (partnerschap en vakmanschap) is een van de pijlers van de routekaart.
In alle kernen, dorpen en wijken van Oss heeft ONS welzijn inloop en spreekuren georganiseerd met inzet van voornamelijk vrijwilligers. Professionals en netwerkpartners ondersteunen deze inlopen actief en zijn betrokken bij vragen of procesafspraken.
Omdat bleek dat veel inwoners ondersteuning zochten bij hun administratieve en financiële zaken, zijn er in alle wijken en enkele kernen financiële inloopspreekuren opgestart. Vrijwilligers zijn daar onder aansturing en begeleiding van het sociaal raadsliedenwerk aanwezig om inwoners te helpen met financiële vragen of afspraken.

In veel wijken is door inwoners en ONS Welzijn een Sociale Agenda opgesteld. Daarbij is de wijkfoto als input gebruikt. In Geffen en Megen, Haren, Macharen moet de Sociale Agenda nog opgesteld worden. De vertraging in deze twee gebieden is opgelopen doordat er andere participatietrajecten liepen en personeelswisseling. De wijkfoto’s zijn gebruikt voor de kennismaking met het nieuwe college ‘College on tour’. Eind 2022 is de tussenevaluatie van de wijkfoto en sociale agenda gestart.
We hebben nieuwe oplossingen gevonden voor diverse groepen inwoners met een hulpvraag. Deze inwoners waren daardoor minder afhankelijk van geïndiceerde ondersteuning. In plaats daarvan nemen zij deel aan informele collectieve activiteiten zoals lotgenotencontact voor posttraumatische stressstoornis en ontmoeting voor ouderen van Turkse afkomst. Ook is een pilot Dag-ontmoeting voor thuiswonende inwoners met beginnende dementie of andere gezondheidsbeperkingen gestart in Berghem.
In 2022 zijn beleidsmatige keuzes gemaakt voor de inkoop van Hulp bij huishouden. Aansluitend daarop werken we met netwerkpartners in het voorliggend veld aan een stimulerend collectief aanbod in de buurt. Vanuit principes van positieve gezondheid willen we vitaliteit, zelfredzaamheid en het verbreden van het eigen netwerk stimuleren zodat iedereen - ook ouderen - zinvol, gezond en actief kunnen blijven in de samenleving.
De regionale aanbesteding Hulp bij huishouden (HbH) is voorbereid.
We hebben samen met bureau HHM, In.Fact.Research en stakeholders een woonzorganalyse uitgevoerd. De analyse levert inzicht in de aard, omvang en spreiding van de vraag-aanbodopgave op het gebied van wonen, welzijn en zorg.
We maakten samenwerkingsafspraken over woonvoorzieningen Wmo met de woningcorporaties BrabantWonen en Mooiland.
We werkten in 2022 in alle wijken van Oss volgens de Samenwerkwijze. Ook is de samenwerkingsstructuur verstevigd en zijn vanuit het Leerhuis 300 professionals (inclusief beleids- en kwaliteitsmedewerkers) getraind in de Samenwerkwijze.
In 2022 hebben we het actieplan integrale aanpak jongerenproblematiek 16 tot 27 jaar ontwikkeld. Met de aanpak worden de 5 pijlers van zelfstandigheid (Big5) versterkt. De focus ligt op het versterken van de bestaande samenwerking: het Sociaal Team (ST) is de basis. Ter ondersteuning van de Sociaal Team is het Actieteam 16-27 opgericht. Dit Actieteam kan expertise toevoegen en helpen om doorbraken te realiseren.
Vanuit de ontwikkelagenda Beschermd wonen hebben we veel gedaan om de ketensamenwerking tussen sociaal en medisch domein te verbeteren. Zowel regionaal als lokaal. Voorbeelden zijn:

De samenwerking in het Meldpunt Zorg en Overlast
De realisatie van de regionale time-out voorziening
We hebben regionale afspraken gemaakt over uitstroom uit intramurale zorg
We startten een regionaal ketenoverleg over complexe casuïstiek
De start van de Straatdokter in Oss.
Er is ook een nieuw regionaal Koersdocument inwoners psychische kwetsbaarheid 2024-2028 opgesteld.

De Doordecentralisatie van Beschermd Wonen is goed voorbereid. We zorgen voor een gelijktijdige opbouw en afbouw van voorzieningen in de regio. Oss blijft hierbij de centrumfunctie vervullen. De taken/verantwoordelijkheden en afspraken hierover zijn opgenomen in de opgestelde Centrumregeling Wmo 2024-2028.
We werken verder aan de transformatie van de Maatschappelijke Opvang met als doel het verbeteren in-, door- en uitstroom in de regio. De visie hiervan is opgenomen in het nieuwe Koersdocument 2024-2028 en de nieuwe afspraken zijn opgenomen in de overeenkomst 2023. We doen dit in samenhang met de aanpak dakloosheid en de verdere doorontwikkeling van het urgentie+ proces.
We geven invulling aan het terugdringen van dak- en thuisloosheid: Oss neemt als pilot gemeente deel aan een nieuw type telonderzoek van dak- en thuislozen en neemt hierin een landelijke voortrekkersrol. Er is een Projectleider dak- en thuisloosheid gestart om diverse deelprojecten uit te voeren.
De evaluatie van de Proeftuin Ruwaard is afgerond. Er is een besluit genomen om de proeftuin te verlengen voor de periode 2023-2027 en om vanaf 2024 een tweede wijk toe te voegen. Daarna hebben we gewerkt aan het bepalen en opstellen van deelplannen voor onder andere de financiering, monitoring en substitutie-opgave.
We sturen samen met Ons Welzijn op resultaten die leiden tot een sterke sociale basis in wijken en buurten. Er zijn meer medewerkers en aandachtsfunctionarissen aangesteld op het gebied van collectief werk, informele ondersteuning en mantelzorgondersteuning. De teams zijn extra op getraind en beter toegerust om in onze wijken met onze inwoners samen te bouwen aan een sterke gemeenschap. In alle kernen en wijken hebben inwoners deelgenomen aan Eigen Kracht Groepen. ONS welzijn is in de grote wijken en enkele dorpen gestart met wekelijks “broodjes’ van de wijk (broodje Ussen, broodje Snoeck, broodje Binnenstad enz). Ook zijn in veel dorpen en kernen activiteiten georganiseerd en inmiddels door vrijwilligers en actieve burgers overgenomen.
We voeren de prioriteitenagenda Zorg en Veiligheid uit. We zijn aan de slag gegaan met de thema’s: doorontwikkeling Aanpak Voorkoming Escalatie (AVE), doorontwikkeling aanpak complexe casuïstiek en goede verbinding tussen interne bestuurlijke/ambtelijke overlegstructuur op het gebied van Zorg en Veiligheid.
Samen met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hebben we drie bijeenkomsten over het Wetsvoorstel Aanpak meervoudige problematiek sociaal domein (Wams) georganiseerd. De input van deze bijeenkomsten gebruiken we om in 2023 te starten met de implementatie van de Wams.
Naast de lokale uitvoering van de Wmo, Werken we sinds 2015 regionaal samen. In 2022 zijn we gestart met actualiseren van onze samenwerkingsafspraken, het beleid en de inkoopkaders.
In 2022 ontwikkelden we samen met onze regiogemeenten een nieuwe vorm voor het cliëntervaringsonderzoek Wmo. Zodat we korter na het cliëntcontact de ervaringen kunnen meten, en waar ook de inwoners die geen maatwerkvoorziening gekregen hebben naar hun ervaringen gevraagd wordt.
Sinds 2020 is er landelijk een samenwerkingsoverleg tussen gemeenten, zorgverzekeraars en het zorgkantoor ingesteld. Dit gebeurt per regio. Voor Noordoost-Brabant zijn Oss en ‘s-Hertogenbosch de regiogemeenten die de voorbereiding doen. In 2022 hebben we in onze regio de ambities en projecten uit de gezamenlijke agenda uitgewerkt en in projecten uitgevoerd.